Dbajmy o zdrowie – cytologia
Przepraszam Panów, ale w tym i w kolejnym wpisie skoncentruję się na płci żeńskiej. Poruszę tematy dla niektórych wstydliwie, ale bardzo ważne. Mając na bieżąco w pracy, cały szereg diagnoz z jakimi borykają się kobiety i jednocześnie ich rodziny, chcę uczulić te nieświadome i uzmysłowić zapominalskim, że systematyczna samokontrola jest w stanie wychwycić wiele chorób we wczesnym stadium rozwoju.
Zachęcam i jednocześnie proszę o systematyczne wykonywanie badania cytologicznego, gdyż rak szyjki macicy w Polsce zbiera ogromne żniwo. Każdego roku przerażającą diagnozę słyszy 3200 kobiet, a umiera blisko 1800. Wskaźniki umieralności na tę chorobę w naszym kraju należą do najwyższych w Europie.
Badanie cytologiczne pozwala wykryć stadia przedrakowe oraz wczesne postacie raka szyjki macicy, kiedy nie dają jeszcze objawów. Rak szyjki macicy odpowiednio wcześnie wykryty jest całkowicie uleczalny !
Wykonanie cytologii po raz pierwszy jest wskazane wraz z rozpoczęcia współżycia seksualnego. Jeśli kobieta nie jest aktywna płciowo i nie istnieją żadne dodatkowe wskazania medyczne (np. przypadki choroby w rodzinie), pierwsza cytologia powinna być wykonana po ukończenia przez nią 25 roku życia (choć niektórzy lekarze zalecają zgłoszenie się na badanie przed tym terminem).
Badanie powinno być wykonywane profilaktycznie raz w roku, chociaż według Populacyjnego Programu Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy, z którego otrzymujemy zaproszenia na cytologię, każda kobieta w wieku między 25 a 59 rokiem życia powinna wykonywać badanie cytologiczne raz na 3 lata. Dlatego idąc do poradni ginekologicznej mamy możliwość pobrania cytologii na program i poza programem (oczywiście bezpłatnie). Jedynie musimy pamiętać, kiedy cytologia była pobierana z programu bo dopiero po upływie pełnych 3 lat możemy ponownie pobierać cytologię na program a w międzyczasie raz do roku pobieramy cytologię pozaprogramową.
Ważne informacje przed zgłoszeniem się na badanie cytologiczne:
– na badanie nie należy zgłaszać się w czasie miesiączki,
– od ostatniego dnia miesiączki powinny upłynąć co najmniej 4 dni,
– na badanie należy zgłaszać się nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem miesiączki,
– co najmniej 4 dni przed badaniem nie należy stosować żadnych leków dopochwowych,
– od ostatniego badania ginekologicznego/USG przezpochwowego powinien upłynąć co najmniej 1 dzień.
Głównym czynnikiem wywołującym raka szyjki macicy jest HPV – wirus brodawczaka ludzkiego, na którego udało się stworzyć szczepionkę, stosowaną u osób powyżej 9 roku życia. Jest to profilaktyka raka szyjki macicy oraz zmian przednowotworowych narządów płciowych, ale niestety koszt szczepienia nie jest refundowany.
Wszelkie informacje i wątpliwości można konsultować w Wojewódzkim Ośrodku Koordynującym Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy przy SPSK Nr 1 w Lublinie ul. Staszica 16. Kontakt: tel/fax – 81 534 74 87, e-mail – [email protected], internet – www.cytologia.lublin.pl